Het begin van het schooljaar is voor veel leerlingen een spannende periode. Een nieuwe leerkracht maar vooral ook nieuwe leerlingen en een nieuwe klas. In de eerste weken van het schooljaar leren de nieuwe leerlingen elkaar kennen en ontstaan de eerste groepjes. Hoe ga je hier als leerkracht mee om? Bied je begeleiding of laat je de groepsvorming op zijn beloop?
Hoe verloopt groepsvorming in de klas?
Groepsvorming in de klas verloopt vaak via een aantal vaste fases. Deze fases zijn beschreven door Tuckman en geven inzicht in de processen binnen een groep en hoe je deze als leerkracht kunt sturen.
Wanneer alle leerlingen na de zomervakantie weer bij elkaar komen zal de groep zich meteen gaan vormen. Alle leerlingen zijn erg enthousiast om te starten in een nieuwe klas. Ze willen namelijk graag hun eigen plekje vinden. In deze fase kun je duidelijk zien wat voor type leerlingen je in de klas hebt. Je hebt bijvoorbeeld dominantere leerlingen die graag aan het woord zijn. Maar je hebt ook de rustige kinderen die liever eerst de kat uit de boom kijken.
Na de eerste paar weken raakt iedereen wat meer vertrouwd met elkaar. Leerlingen kruipen uit hun schulp en laten meer van zichzelf horen. In deze fase zien we dat leerlingen met een sterke persoonlijkheid zichzelf opstellen als leider van de groep. Maar het kan ook voorkomen dat de groep zich opsplitst in een aantal subgroepen.
Vertrouwen opbouwen
Ook zal je te maken krijgen met confrontaties tussen leerlingen. Nadat de eerste confrontaties achter de rug zijn weten de leerlingen dat er iets moet veranderen. Ze gaan samen kijken naar verbeterpunten en een oplossing. Wanneer er een plan is opgesteld zullen de leerlingen weer meer vertrouwen krijgen in de groep. Het opbouwen van een vertrouwensband is in deze fase erg belangrijk.
Nadat de leerlingen elkaar goed hebben leren kennen, de nodige confrontaties achter de rug zijn en er weer een vertrouwensband is opgebouwd, is het tijd voor het echte werk. De groep gaat vol nieuwe energie aan de slag. Als leerkracht kun je tijdens deze fase reflecteren op het hele proces. Wat ging er goed? Wat ging er wat minder goed? Waar zou je de volgende keer anders op bijsturen? Tijdens groepsvorming maakt niet alleen de klas een verandering door. Je kunt er als leerkracht ook veel van leren.
Sta jij straks ook voor de klas?
Ben jij net afgestudeerd of heb je al meer ervaring in het basisonderwijs? Bij A’DAM Onderwijs vind je veel leuke vacatures in het Amsterdamse basisonderwijs. Op een van onze 110 scholen is er altijd wel een school waar jij je thuis voelt. Ben je enthousiast? Neem dan contact op met een van onze medewerkers. Dit kan zowel telefonisch als per mail. Houd ook de vacaturepagina goed in de gaten. Sta jij straks voor een enthousiaste groep met leerlingen?
Terug naar het overzicht
